Undirbúningur fyrir útboð á sérleyfum til olíuleitar á Drekasvæðinu gengur vel
Í samræmi við ákvarðanir ríkisstjórnarinnar vinna iðnaðarráðuneytið og Orkustofnun nú að undirbúningi fyrsta útboðs á sérleyfum til rannsóknar og vinnslu kolvetnis á Drekasvæði með góðri aðstoð og stuðningi ýmissa aðila. Útboðstímabilið hefst um miðjan janúar 2009 og lýkur 15. maí 2009.
Til þess að gæta meðalhófs í nýtingu auðlinda og gera útboðið jafnframt áhugaverðara, verður úthlutun leyfa takmörkuð við allt að fimm leyfi samtals í þessari umferð. Hver leyfishafi (eitt eða fleiri fyrirtæki saman) fær aðeins úthlutað einu leyfi. Stærð hvers leyfissvæðis verður einnig takmörkuð við allt að 800 ferkílómetra. Tekið verður mið af vilja viðkomandi fyrirtækja til að styðja rannsókna- og menntunarsjóð olíuleitar á íslenska landgrunninu, sem stofnað verður til á vegum þeirra í samstarfi við Orkustofnun. Slíkur rannsókna- og menntunarsjóður er t.d. fyrir hendi í Færeyjum og hefur gefist mjög vel.
Frumvarp til laga um breytingu á ýmsum lögum vegna kolvetnisstarfsemi er nú til meðferðar hjá iðnaðarnefnd og umhverfisnefnd að lokinni fyrstu umræðu á Alþingi. Frumvarp til laga um skattlagningu vegna olíuleitar og vinnslu er á lokastigi hjá fjármálaráðuneyti og verður lagt fyrir ríkisstjórn og þingflokka á næstu dögum. Þessi tvö frumvörp þurfa að fá meðferð Alþingis og verða að lögum fyrir jól til að útboðið geti farið fram. Samningur við Norðmenn um einingarnýtingu kolvetnisauðlinda yfir lögsögumörk var undirritaður 3. nóvember sl., ásamt samkomulagi um útfærslu á gagnkvæmri hlutdeild í leyfum á samningssvæðinu við Jan Mayen hrygg, samkvæmt samningi þjóðanna frá 1981.
Að undangengnu lokuðu útboði hafa iðnaðarráðuneyti og Orkustofnun tekið tilboði íslensku lögmannsstofunnar BBA//Legal um lögfræðiráðgjöf vegna undirbúnings útboðs á Drekasvæðinu. Drög að reglugerð með kolvetnislögum og fyrirmynd rannsóknarleyfis eru nú til yfirferðar og verða tilbúin í tæka tíð. Ríkiskaup veita einnig ráðgjöf um skilmála og framkvæmd útboðsins. Iðnaðarráðuneytið mun fyrir lok þessa mánaðar ljúka við samantekt á athugasemdum og svörum vegna umhverfismats áætlunar um olíuleit á Drekasvæði, í samræmi við ákvæði laga nr. 105/2006.
Létt hefur verið leynd af sameiginlegum hljóðbylgjumælingum á Jan Mayen hrygg og túlkunum Norðmanna og Íslendinga á þeim frá níunda áratugnum. Skýrslur með úrvinnslu á sameiginlegum gögnum og mati á auðlindum, sem áður voru trúnaðarmál, hafa verið birtar á vef Orkustofnunar. Nýtt auðlindamat fyrir norðurhluta Drekasvæðisins á grundvelli eldri og yngri gagna er í vinnslu fyrir Orkustofnun hjá Íslenskum orkurannsóknum, og er skýrsla væntanleg í tæka tíð fyrir opnun tilboða.
Í september sl. fór fram í Reykjavík fyrsta ráðstefnan um olíuleit við Ísland, sem sótt var af um 140 manns. Glærur með erindum innlendra og erlendra fyrirlesara hafa verið birtar á vef Orkustofnunar. Kynning á útboðinu fer nú fram í sérstökum sýningarbás á PETEX sölusýningunni í Lundúnum. Einnig hefur Orkustofnun þegið boð um að halda erindi um Drekasvæðið á ráðstefnu um olíuleit í Norðursjó og nálægum svæðum, sem haldin verður í Lundúnum í desember.
Ástæða er til að árétta, að þótt miklar vonir séu bundnar við að olía og gas finnist á norðanverðu Drekasvæðinu, þá verður ekkert sannað í því efni fyrr en með árangursríkum borunum. Með útboði sérleyfa taka sérhæfð olíuleitarfyrirtæki á sig áhættuna sem fylgir kostnaðarsömum rannsóknum og borunum. Þær rannsóknir munu ná yfir nokkur ár, í kjölfar samninga um skilmála fyrir sérleyfi. Óverulegar tekjur skapast fyrir Íslendinga í tengslum við rannsóknirnar. Framleiðslugjald og skattlagning hagnaðar koma fyrst til þegar vinnsla er hafin, samhliða því sem þá má vænta atvinnuuppbyggingar til frambúðar.